ҚОЛЖАЗБА ОРТАЛЫҒЫ

Қолжазба орталығы, Қолжазбалар мен текстология орт. – ҚР ҰҒА-ның Әдебиет және өнер ин-ты жанынан 1989 ж. құрылған. Орт. қорында қазақ ауыз әдебиетінің 200 мыңдай нұсқасы сақталған. Олардың ішінде батырлар жырының, тарихи өлеңдер мен аңыз әңгімелердің жүзге жуығы, айтыстың мың жарым, мақал-мәтелдің 20 мың үлгісі, көлемі алты мың бетке жуық тарихи шежіре, 12–13 ғ-лардағы еврейлердің бұзау терісіне көшірілген ұз. 24 м-ден тұратын киелі кітабы бар. Ең көне қолжазба 13 ғ-дан жеткен, 1880 ж. Құлмұхамед Байғұлұлының қолымен көшірілген «Жүсіп – Злиха» дастаны. Мұса Шорманұлы жинаған фольклорлық және этногр. материалдардың 1913 жылғы көшірмелері, «Шахнама» эпосын Тұрмағамбет Ізтілеуұлының өлеңмен, Ысқақ Тілеуқабылұлының қарасөзбен аударған қолжазбалары, Шығыс халықтарына кең тараған «Мың бір түн», «Калила мен Димна», «Тотынама» сияқты шығармалардың аударма нұсқалары, «Тахир – Зухра», «Ләйлі – Мәжнүн», «Бозжігіт», «Сейфүл – Мәлік», «Шәкір – Шәкірат» ғашықтық жырлары, «Қиссас ул-Әнбия», «Сал-сал», «Зарқұм» діни қиссалары, т.б. көптеген фольклорлық мұралар қазақ ауыз әдебиетінің інжу-маржандары сақталған. Мұнда қазақ халқының мәдени-рухани өмірінен сыр шертетін сирек суреттер, әдебиет, өнер және ғыл. қайраткерлерінің, жыршылар мен әншілердің дыбыс таспасына жазылған дауыстары сақталған дискілер бар. Олардың арасында М.О.Әуезов, Қ.М.Сәтбаев, Ғ.Мүсірепов, Ғ.Мұстафин, А.Қ.Жұбанов, Т.Қ.Жүргенов, Ә.Х.Марғұлан, І.Есенберлин, Л.Ә.Хамиди, т.б. дауыстары сақталған.